Pirolo(-segoundo)
Orthilia secunda
Ericaceae
Nom en français : Pyrole unilatérale.
Descripcioun :Aquelo pirolo dóu gènre Othilia trachis souto li pin e li faiard de mountagno, e proche di rousage. Fai de rizoumo ço que douno uno coulounìo. Li fueio, basalo, soun óuvalo e rèston dóu tèms de l'ivèr. Se destrìo dis àutri pirolo qu'a si flour, que tiron sus lou verd, en grapo tóuti dóu meme coustat. Coumpara emé li pirolo di gènre Pyrola e Monenes.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Orthilia
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiuéu
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Pinedo
- Faio
- Terraire safrous
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Orthilia secunda (L.) House, 1821
(= Pyrola secunda L., 1753 )
Sourbeireto
Agrimonia eupatoria
Rosaceae
Àutri noum : Agrimouano, Agrimeno, Agrimòni, Erbo-de-vèire, Erbo-venerello.
Noms en français : Aigremoine eupatoire, Agrimoine.
Descripcioun :La sourbeireto se recounèis eisa emé sa longo espigo de flour jauno e si fru croucu que se prenon dins la lano di bèsti. Trachis dins li relarg un pau umide.
Usanço :Sougno lou mau de garganto, lou raumas, la brounchito e li blessaduro. D'un biais generau es un bon vulneràri e sougno tambèn li moureno, la cagagno e ajudo à pissa : "Pèr pissa se prenié de tisano de sourbeireto, aquelo planto que fai de pichoun pegot [...] Se metié la planto entiero aqui, la tijo amé li flous. " D. Camatte, Senés, (J.-L. Domenge in EbV, op.cit.). E peréu pèr la tèsto : "Ai mau de tèsto, vau me faire uno infusioun d'agrimouano" (P. Lieutaghi, op.cit. p. 64).
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 150 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Agrimonia
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 6 à 10 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Prado umido
- Champ
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Agrimonia eupatoria L., 1753